Ejaan yang betul ialah peruntukan.
Peruntukan: Maksud, Penggunaan dan Contoh Ayat dalam Bahasa Melayu
Perkataan “peruntukan” sering digunakan dalam pelbagai konteks sama ada dalam bidang pentadbiran, kewangan, undang-undang, atau dasar kerajaan. Namun begitu, masih ramai pelajar dan penulis yang kurang memahami maksud sebenar serta cara penggunaan perkataan ini dengan betul. Oleh itu, artikel ini akan menghuraikan maksud, jenis penggunaan dan contoh ayat bagi perkataan peruntukan berdasarkan Kamus Dewan Edisi Keempat (KDE4).
1. Maksud Peruntukan
Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat, peruntukan membawa dua maksud utama:
- Sesuatu yang telah diuntukkan — iaitu bahagian atau jumlah (wang dan lain-lain) yang telah ditetapkan untuk tujuan tertentu.
- Syarat atau ketentuan — iaitu sesuatu peraturan atau klausa yang dinyatakan dalam undang-undang, dasar, atau perjanjian rasmi.
Secara mudahnya, perkataan peruntukan boleh difahami sama ada sebagai jumlah wang atau sumber yang diagihkan, atau sebagai ketetapan undang-undang dan dasar dalam sesebuah dokumen rasmi.
2. Peruntukan dari Aspek Kewangan
Dalam konteks pentadbiran dan kewangan, perkataan ini sering digunakan untuk menunjukkan jumlah wang yang disediakan bagi sesuatu tujuan. Misalnya, kerajaan sering memperuntukkan sejumlah dana untuk projek pembangunan, kebajikan rakyat, pendidikan dan sebagainya.
Contoh ayat:
- Dewan Rakyat telah meluluskan peruntukan untuk membina rumah-rumah pemulihan akhlak.
- Kerajaan negeri menambah peruntukan pendidikan bagi membaik pulih sekolah-sekolah luar bandar.
- Pihak sekolah menerima peruntukan khas daripada Kementerian Pendidikan untuk menaik taraf makmal komputer.
- Setiap jabatan perlu menggunakan peruntukan tahunan secara berhemah dan telus.
Dalam semua contoh di atas, perkataan peruntukan merujuk kepada jumlah wang yang telah ditetapkan untuk tujuan tertentu.
3. Peruntukan dalam Aspek Undang-Undang dan Dasar
Selain daripada maksud kewangan, perkataan peruntukan juga digunakan untuk merujuk kepada sesuatu syarat, ketentuan atau klausa yang termaktub dalam undang-undang, peraturan, atau dokumen rasmi.
Contoh ayat:
- Tindakan itu diambil mengikut peruntukan undang-undang sedia ada.
- Perkara itu melanggar peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan.
- Mahkamah menggunakan peruntukan Akta Kanak-Kanak bagi melindungi hak asasi kanak-kanak.
- Peruntukan undang-undang telah membataskan amalan poligami dalam keadaan tertentu.
Dalam konteks ini, peruntukan bermaksud sesuatu peraturan yang ditetapkan dalam undang-undang, bukannya wang atau sumber material.
4. Perbezaan antara “Peruntukan” dan “Perkiraan”
Ramai yang sering keliru antara perkataan peruntukan dan perkiraan. Walaupun kedua-duanya melibatkan sesuatu yang ditetapkan, maksudnya tidak sama. Peruntukan lebih kepada penetapan jumlah atau ketetapan undang-undang, manakala perkiraan lebih bermaksud pengiraan atau jangkaan.
Contoh perbezaan:
- Kerajaan mengumumkan peruntukan RM10 juta untuk pembangunan sukan. ✅
- Kerajaan membuat perkiraan bahawa kos keseluruhan projek itu mencecah RM15 juta. ✅
Kesimpulannya, peruntukan lebih bersifat rasmi dan berkait dengan keputusan atau dasar yang telah diluluskan.
5. Kesalahan Lazim Penggunaan Perkataan “Peruntukan”
Terdapat juga kesalahan yang kerap berlaku apabila perkataan ini digunakan dalam konteks tidak sesuai. Misalnya:
- “Saya mendapat peruntukan masa yang panjang untuk menjawab soalan.” ❌ Pindaan betul: “Saya mendapat masa yang panjang untuk menjawab soalan.” ✅
- “Dia tidak mengikut peruntukan guru.” ❌ Pindaan betul: “Dia tidak mengikut arahan guru.” ✅
Ini menunjukkan bahawa perkataan peruntukan hanya sesuai digunakan apabila melibatkan perkara yang telah ditetapkan secara rasmi — seperti undang-undang, kewangan, atau dasar.
6. Kesimpulan
Secara keseluruhannya, perkataan peruntukan membawa dua maksud utama dalam Bahasa Melayu, iaitu:
- Bahagian atau jumlah yang telah ditetapkan (biasanya wang atau sumber).
- Syarat atau ketetapan dalam undang-undang atau dasar.
Oleh itu, penting bagi pelajar dan penulis menggunakan perkataan ini dengan tepat mengikut konteks ayat. Pemahaman yang betul bukan sahaja membantu meningkatkan kemahiran berbahasa, tetapi juga mengelakkan kesalahan dalam penulisan rasmi seperti surat, laporan dan karangan peperiksaan.
Rujukan: Kamus Dewan Edisi Keempat, Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP).
